Во 2012 година, НБА сè уште тврдеше дека спортското обложување е закана за интегритетот на лигата. Комесарот Дејвид Стерн тогаш сведочеше дека легализацијата на обложувањето “непоправливо ќе ја оштети врската меѓу лигата и нејзините фанови”. Денес, 13 години подоцна, тие зборови звучат пророчки. Во 2025 година, лигата е заглавена во низа скандали со нелегално обложување, вклучително и четири актуелни или поранешни играчи и тренери под федерални обвиненија.
Но патот до оваа криза не беше изненаден, туку постепен, и како што би рекле многумина, предвидлив.
Од забрана до прифаќање
Сè се промени кога Стерн се повлече, а на негово место дојде Адам Силвер. Само неколку месеци по преземањето на функцијата, Силвер во 2014 година напиша колумна за “The New York Times” во која повика на легализација на спортското обложување. Наместо да го гледа како закана, тој го претстави како можност, нешто што може да се регулира и искористи.
“Обложувањето е реалност”, напиша тој. “Подобро е да го ставиме под строг надзор отколку да се преправаме дека не постои”.
Иронијата е што само три години претходно, истиот Стерн кој зборуваше против, почна да го менува својот став, признавајќи дека обложувањето “ќе се случи, па подобро е да биде легално и контролирано”.
Новата ера: од судница до казино
Во 2018 година, Врховниот суд на САД ја укина федералната забрана за спортско обложување, отворајќи ја вратата за државна легализација. Лигите веднаш реагираа, најпрво барајќи дел од профитот, потоа наоѓајќи “попаметен” начин да заработат: да ги продаваат своите “официјални податоци” на обложувалници.
Веќе во јули 2018 година, НБА потпиша историски договор со “MGM Resorts”, првиот официјален партнер за обложување во историјата на американските спортови. Следуваа “DraftKings”, “FanDuel”, “BetMGM”… а логата на обложувалници почнаа да се појавуваат покрај паркетот и во дигиталните емисии на лигата.
Последиците од новата нормалност
Со легализацијата дојде и нова сива зона. Играчите и тренерите почнаа да добиваат пораки од луѓе кои губеле пари на нивните настапи. Во март 2024 година, тренерот на Кливленд, Џ. Б. Бикерстаф, изјави дека добивал “закани и пораки за моето семејство од коцкари”. Неколку недели подоцна, НБА ја потресе првата голема афера.
Џонтеј Портер, играч на Торонто, беше обвинет дека давал доверливи информации за својата здравствена состојба на обложувачи и намерно се повлекувал од натпревари за да влијае на обложувањата на индивидуални статистики. Истрагата откри дека Портер сам се обложувал на НБА мечеви преку сметка на познаник, вклучително и против својот тим. Силвер тогаш рече: “Портер го направи најтешкиот грев, го наруши интегритетот на натпреварот”.
Тој беше доживотно исфрлен од лигата.
Коцкарската сенка се шири
По “правилото Портер” донесено во октомври 2024 година, кое забрануваше облози на играчи со краткорочни договори, изгледаше дека лигата ја стави под контрола ситуацијата. Но веќе во јануари 2025 година се појавија нови обвинувања, овојпат против Тери Розиер, кој наводно намерно играл под своите стандарди во меч од 2023 година.
Неколку месеци подоцна, името на Малик Бисли се најде во федерална истрага, што го чинеше нов договор со Детроит Пистонс.
А минатата недела, приказната кулминираше: федералните обвиненија стигнаа до Чонси Билапс, актуелен тренер на Портланд и поранешен НБА шампион, како и до Дејмон Џонс, некогашен играч и близок пријател на Леброн Џејмс.
Од визија до хаос
Она што некогаш беше визија за “регулирана и модерна” врска меѓу спортот и обложувањето, денес изгледа како лавиринт на интереси, конфликти и сомнежи. НБА ја прифати индустријата што Стерн ја сметаше за опасна, но сега мора повторно да се соочи со истото прашање, само со многу поголеми влогови.
Во 2012 година, лигата тврдеше дека обложувањето може “непоправливо да ја оштети врската со фановите”. Во 2025 година, таа врска навистина изгледа разнишана, не од обложувачите, туку од самите кои некогаш ја штитеа.
