Во втората половина на 19 век, северот на Англија бил под силно влијание од шкотските работници и учители кои го носеле фудбалот со себе. Така е и со приказната за Сандерленд, која почнува во 1877 година, кога млад учител од Аир, Џејмс Алан, пристигнува во Хендон Борд Скул.
Две години подоцна, човекот што ќе стане клучна фигура во раното формирање на клубот, создал тим составен од свои колеги. Името било долго и мошне комплицирано – „Sunderland and District Teachers Association Football Club“, а соблекувалната им била буквално училница. Првите дресови си ги купувале сами, а речиси секој што играл бил учител.
Клубот бргу пораснал и сфатил дека ако сака да се натпреварува со поголема база на играчи, мора да ја отвори вратата и за други. Во 1880 година го скратуваат името и стануваат Сандерленд АФК (Sunderland AFC), а Алан, кој не се согласувал со идејата за професионализам, си заминал и формирал краткотрајна ривалска екипа наречена Сандерленд Албион.
Првично играле во сини дресови, па преминале на црвено-бели половини, пред конечно во 1887 година да се појават легендарните црвено-бели вертикални линии. Во раните години клубот често се селел, најчесто по само една сезона. Од „Блу Хаус Филд“ и „Грувс Филд“, до „Клеј Доли Филд“ со неговиот тежок, каллив терен, навивачите секогаш им се приклучувале на следната станица, иако ниеден терен не нудел вистински дом.
Промената дошла во 1886 година со преселбата на „Њукасл Роуд“, првото целосно развиено и оградено фудбалско игралиште. Стадионот бил скромен, но амбициозен, а тука Сандерленд почнал да привлекува посериозен противник, меѓу кои и славниот Астон Вила, кој во 1897 година довел 22.000 гледачи, што било огромна бројка за тоа време. Но и „Њукасл Роуд“ станал премал. Во 1898 година клубот се сели на место што ќе стане мит „Рокер Парк“.
Тука се родил „Рикот на Рокер“ – легендарната гласност на навивачите која толку одекнувала што, според локална легенда, германски морнари еднаш помислиле дека се огласени бродски аларми. Не, тоа бил Сандерленд кој постигнал гол. Од тој момент, тимот станал симбол на индустрискиот север, со навивачи кои ја преземале улогата на дванаесетти играч.
Во 1890 година клубот влегол во Лигата, заменувајќи го Стоук. Неколку години подоцна, Сандерленд заиграл толку модерно, брзо и технички софистицирано, што станал познат како „Тимот на сите таленти“. Тогаш започнала и нивната долга битка со најголемиот ривал – Њукасл Јунајтед. Иронијата е што и двата клуба носеле исти бои на дресови, црвено-бели половини, пред Сандерленд да премине на денешните препознатливи ленти.
Нивниот прв вистински амблем бил црна мачка седната на топка. Мотивот не бил случаен. Иако многумина го поврзуваат со популарната легенда за мачка која им донела среќа во лош период, потеклото е многу постаро, уште од 18 век, кога дел од артилеријата на устието на Река Вир носела име инспирирано од силуети што личеле на мачки. Впрочем, официјалниот прекар „Црните мачки“ (Black Cats) е токму од тој период.
Во следните децении клубот често го менувал амблемот. Од коцкести иницијали на дресовите во 60-тите, до монограмот „SAFC“ што го носеле во славната победа над Лидс во финалето на ФА Куп во 1973 година. По заминувањето од „Рокер Парк“ во 1997 година и преселбата на модерниот „Стадион на светлината“, изграден на местото на поранешниот рудник „Monkwearmouth“, се создава амблем што денес е препознатлив по симболите од локалната историја: Статуата на Пеншо, мостот Вермут, колскиот рударски тркалник и двата лава што ги претставуваат навивачите.
Алан и неговата група учители најверојатно никогаш не можеле да замислат до каде ќе стигне нивната мала училишна екипа. Од калливите полиња и несигурните дрвени трибини, до едно од најуникатните стадионски искуства во Англија. Денес, кога некој ќе го спомене Сандерленд, веднаш помислува на традицијата, на индустрискиот дух, на „Рикот на Рокер“, на црвено-белите ленти и на непроменливиот идентитет кој го издвојува клубот од остатокот на Англија.
Можеби и не ви требаше да знаете сето ова… но ние мислевме дека ќе сакате.
Следете нè: Facebook | Instagram | X
